- مدت ۱۲ سال است که به خاطر شغلم از قم به کاشان منتقل شده ام و روزانه مسافت ۲۷ کیلومتر را از منزل تا محل کارم طی می کنم. در بعضی مواقع به عنوان مأموریت به استان های کشور هم عزیمت می کنم و تمامی نماز و روزه هایی که در کاشان و مأموریت به جا می آورم کامل خوانده و روزه هم می گیرم. کاشان را نیز به عنوان وطن انتخاب نکرده ام. لطفاً حکم نماز و روزه ی من و همسرم را تشریح فرمایید؟
شما برای کار تشریف بردید کاشان و در ۲۷ کیلومتری کاشان هم کار می کنید. پس کثیرالسفر هستید به خاطر کارتان و نمازتان در کاشان و در محل کار و در سفرهای کاری و سفرهای مأموریتی کامل است. لازم نیست که برای کار همیشه به یک جا بروید و یک راه را طی کنید؛ اگر راه عوض شد و برای مأموریت به جای دیگری رفتید، ولی کثیرالسفر بودید، نمازتان در سفرهای کاری کامل است و روزه تان هم صحیح است. اما در سفرهای شخصی که می روید، نمازتان شکسته است و روزه تان هم صحیح نیست.
اگر خانم شما خانه دار باشد یا در شهر کاشان شاغل باشد و مسافرت نرود، کثیرالسفر نیست و باید نماز را شکسته بخواند، مگر اینکه قصد ۱۰ روزه داشته باشد؛ یعنی بخواهد حداقل ۱۰ روز در کاشان بماند. یعنی هر بار که می رود و برمی گردد کاشان اگر می داند ۱۰ روز یا بیشتر می ماند، نمازش کامل است. اگر نمی داند یا می داند می خواهد کمتر از ۱۰ روز بماند، نمازش شکسته است و روزه اش هم صحیح نیست.
- بنده از کارکنان نیروی دریایی هستم که سال گذشته از بندرعباس به شمال کشور منتقل شده ام و خانواده ی خود را در شهر تنکابن مستقر نمودم. آیا خانواده ام می توانند شهر جدید را به عنوان وطن دوم انتخاب نمایند و بدون قصد ۱۰ روز نماز کامل بخوانند و روزه بگیرند؟
اگر انسان جایی غیر از وطنش را به عنوان محل سکونت انتخاب کرد؛ مثلاً برای کار یا تحصیل رفته است به شهری و می خواهد در آنجا زندگی کند یا از آب و هوای آنجا خوشش آمده و می خواهد آنجا زندگی کند، به هر حال اگر تصمیم داشته باشد حداقل هفت سال آنجا زندگی کند، آنجا وطن او و خانواده اش محسوب می شود و نمازشان کامل است و روزه شان هم صحیح است. اما اگر نه کمتر از هفت سال می خواهند بمانند یا اینکه نمی دانند چقدر می مانند، آنجا برایشان حکم وطن ندارد و در آنجا مسافر محسوب می شوند و هر بار که به آنجا می روند، اگر حداقل ۱۰ روز در آنجا بمانند، نمازشان کامل است و اگر کمتر بمانند یا نمی دانند چقدر می مانند، نمازشان شکسته است و روزه شان هم صحیح نیست.
- حد مسافت شرعی را دقیقاً توضیح دهید؟ آیا رفت و آمد به شهرهایی مانند شهریار، پاکدشت و ورامین نسبت به تهران مسافت شرعی محسوب می شود؟ حکم نماز و روزه ی دانشجویان در سفر از نظر آیت الله خامنه ای چگونه است؟
مسافت شرعی در رفت و برگشت جمعاً ۴۵ کیلومتر است که می شود حدود هشت فرسخ شرعی. یعنی اگر فردی ۲۲/۵ کیلومتر راه را طی کند و همین مقدار هم برگردد، یا اینکه اگر در یک مسافرت طولانی است، از جایی که راه می افتد (یعنی آخرین خانه ی شهر مبدأ) تا اولین خانه ی شهر مقصد ۴۵ کیلومتر باشد، این می شود سفر امتدادی؛ در این حالت او در بین راه مسافر است و در مقصد هم همچنین است. اگر او کمتر از ۱۰ روز در مقصد می ماند، نمازش شکسته است و روزه اش هم صحیح نیست، اما اگر می خواهد ۱۰ روز بماند، نمازش در مقصد کامل است. (برای توضیح بیشتر به رساله ی آموزشی ۱ مراجعه شود.)
اینکه می گویید پاکدشت، ورامین و ... اینها دیگر مصداقی است؛ هر کدام از اینها که فاصله اش به اندازه ی مسافت شرعی بود، یعنی فاصله ی آخرین خانه ی تهران تا اولین خانه ی مقصدتان به اندازه ی مسافت شرعی بود، در این صورت شما مسافر هستید و اگر این مسافت، کمتر از مسافت شرعی بود، شما مسافر نیستید.
طبق نظر حضرت آقا اگر کسی کثیرالسفر باشد، یعنی برای کارش مسافرت های زیادی می کند که بین سفرها معمولاً ۱۰ روز فاصله نمی شود و این سفرها هم سفرهای کاری است، ایشان باید نمازها را تمام بخواند.
اما شخصی که کثیرالسفر است، اما برای کار یا تحصیل مسافرت نمی کند؛ مثلاً برای زیارت یا تفریح به مسافرت می رود، مثلاً هر هفته پنجشنبه جمعه ها به سفر تفریحی می رود، در این صورت او باید در این سفرها نماز را شکسته بخواند.
اما کسی که کثیرالسفر است و سفرش برای تحصیل است؛ یعنی دانشجو است و محل تحصیلش شهر دیگری است و هر هفته می رود و برمی گردد (در کمتر از ده روز یک سفر دارد) یا هر روز می رود و برمی گردد، او کثیرالسفر است ولی برای شغل نیست، حضرت آقا در این مسئله احتیاط کرده اند و فرموده اند چنین شخصی باید احتیاط کند، یعنی نماز را هم کامل بخواند هم شکسته. البته حضرت آقا فرموده اند که در این مسئله می تواند به فتوای مرجع تقلید دیگری عمل کند.
نظرات شما عزیزان: